Het volkslied
Op 8 mei tekende Admiraal Karl Dönitz (1891-1980) de overgave van Duitsland aan Rusland. De vorige dag had Duitsland zich overgegeven aan de Verenigde Staten en Groot Brittannië. Daarmee was een einde gekomen aan de Tweede Wereldoorlog, die begonnen was op 3 september 1939 met de Engelse en Franse oorlogsverklaring aan Duitsland na de Duitse aanval op Polen. Adolf Hitler (1889-1945), de nationaal-socialistische Führer, had op 30 april in Berlijn zelfmoord gepleegd. Volgens sommige geruchten was hij echter uit Berlijn ontsnapt en gevlucht naar Zuid-Amerika. Ongeveer 3,5 miljoen Duitse soldaten waren gesneuveld, en 0,8 miljoen burgers omgekomen. De materiële oorlogsschade in Duitsland was reusachtig. Alle grote steden lagen ten dele in puin, het spoorwegnet was zwaar gehavend en het openbare leven was totaal ontwricht.~~~ De politieke leiders van de drie geallieerde mogendheden, Winston Churchill (1874-1965, Groot Brittannië), Franklin D. Roosevelt (1882-1945, VS) en Jozef Stalin (1879-1953, Sovjet-Unie), hadden tijdens de conferentie van Jalta (4-11 februari) afspraken gemaakt voor de politieke herinrichting van Europa. Duitsland werd, binnen de grenzen van 31 december 1937, in vier bezettingszones verdeeld, waarbij ook Frankrijk als vierde geallieerde een sector kreeg toegewezen (5 juni). Berlijn werd afzonderlijk in vier zones verdeeld. Duitsland werd nu bestuurd door de bevelhebbers van de vier bezettingslegers, generaal Dwight Eisenhower (1890-1969, VS), veldmaarschalk Bernard Montgomery (1887-1976, Groot Brittannië), en de maarschalken Jean de Lattre de Tassigny (1890-1952, Frankrijk) en Georgij Zjoekof (1896-1974, USSR). Op de Conferentie van geallieerde regeringsleiders te Potsdam (17 juli-2 augustus) werd besloten het Duitse volk te helpen met de opbouw van een democratisch politiek bestel. Op 30 augustus werd de geallieerde controleraad ingesteld als hoogste bestuurslichaam in Duitsland. Het politieke leven kwam heel voorzichtig weer op gang. In de Amerikaanse bezettingszone werden nieuwe politieke eenheden opgericht, namelijk de Länder Beieren, Württemberg-Baden en Hessen. Medio-oktober richtte het Amerikaanse militaire commando een Länderrat op, bestaande uit de ministers-president van de Länder in de Amerikaanse zone. Begin september organiseerde de socialist Kurt Schumacher (1895-1952), voorman van de SPD (Sozialdemokratische Partei Deutschlands), een groot congres in Hannover. De christen-democratische partijen CDU (Christlich Demokratische Union Deutschlands) en CSU (Christlich-Soziale Union in Bayern) werden opgericht.
Toelichting