De diplomatieke betrekkingen met Israël werden hersteld, 200.000 joden verlieten de Sovjetunie. Ook met Albanië werden weer betrekkingen aangeknoopt. De Westduitse bondskanselier Helmut Kohl (*1930) wilde een snelle hereniging van de beide Duitslanden en bood 12 miljard D-Mark aan om de terugtrekking van Sovjettroepen uit Oost-Duitsland te financieren.~~~Op 11 maart riep Litouwen de onafhankelijkheid uit, Estland volgde op 30 april, Letland op 4 mei. In augustus verklaarden tal van Sovjetrepublieken zich zelfstandig; de republiek Abchazië verklaarde zich onafhankelijk van Georgië. In Azerbeidzjan raakte het Sovjetleger slaags met voorstanders van de onafhankelijkheid.~~~ Het Achtentwintigste Partijcongres koos Gorbatsjof tot secretaris-generaal. Boris Jeltsin verliet de Partij omdat hij zich met het systeem niet meer kon verenigen. Vele duizenden leden zegden hun partijlidmaatschap op. Nieuwe hervormingsgezinde partijen werden opgericht. De Opperste Sovjet gaf Gorbatsjof volmachten om hervormingen door te voeren.~~~ Het nieuwe Congres van Volksafgevaardigden koos Gorbatsjof vervolgens tot president. De president stond nu boven de partijen en was tevens opperbevelhebber van de strijdkrachten. Sjevardnadze was tegen zoveel macht in een hand, trad af en waarschuwde voor een staatsgreep. De Opperste Sovjet van de republiek Rusland begon zich onder leiding van Jeltsin los te weken uit de Sovjetunie.~~~ De economie verkeerde in slechte omstandigheden. Het Westen bood hulp aan in de vorm van kredieten: Frankrijk $ 1 miljard, Spanje $1,5 miljard, Italië $ 6 miljard en de EU Leverde extra nog eens 2,4 miljard aan economische- en voedselhulp.~~~ Michail Gorbatsjof ontving de Nobelprijs voor de vrede.
Toelichting
Sovjet Unie
Vandaag 264 jaar geleden, werd de componist 