Pakubuwono VIII werd susuhunan van Surakarta. Als antwoord op de Atjeese expansie breidde Nederland zijn invloed op Sumatra uit. De nieuwe sultan van Jambi, Ratu Taha Saifuddin, weigerde een verdrag te tekenen en vluchtte het binnenland in met medeneming van de regalia (pusaka). Zijn opvolgers erkenden de Nederlandse soevereiniteit wèl maar de sultan bleef met zijn aanhangers het gouvernement bevechten tot zijn dood in 1904. Het sultanaat Siak op Oost-Sumatra kwam onder Nederlandse souvereiniteit, waarbij de grenzen van Siak zover noordelijk werden opgerekt dat de peperhavens erbinnen vielen. Deze havens behoorden tot het rechtsgebied van Atjeh en waren van belang voor de Engelsen. ~~~ Militaire expeditie tegen Bone dat zich verzette tegen het Nederlands gezag.
Toelichting